Przedstawiamy Państwu artykuł dotyczący uchwały Sądu Najwyższego w sprawie Ubezpieczeniowego Funduszu Gwarancyjnego. Jednocześnie zachęcamy do zapoznania się z fachowym komentarzem, przygotowanym specjalnie dla ECPP przez Radcę Prawnego.

UFG będzie musiał więcej płacić

Nawet przez 20 lat ofiary wypadków drogowych, spowodowanych przez nieznanego sprawcę, będą mogły starać się o odszkodowanie – informuje "Puls Biznesu".

W sporze między Rzecznikiem Ubezpieczonych a Ubezpieczeniowym Funduszem Gwarancyjnym (UFG) Sąd Najwyższy stanął po stronie tego pierwszego. Zdecydował, że nawet przez 20 lat osoby pokrzywdzone w wypadku drogowym przez nieznanego sprawcę mogą dochodzić odszkodowania.

Spór między instytucjami dotyczył interpretacji przepisów prawnych, dotyczących odpowiedzialności ubezpieczeniowej. Dwudziestoletni okres przedawnienia dotyczy czynów, które są przestępstwami, np. ucieczka z miejsca wypadku. Jednak UFG stał na stanowisku, że skoro nie udało się ustalić personaliów sprawcy wypadku, to nie można mówić o odpowiedzialności karnej, tylko cywilnej z trzyletnim okresem przedawnienia.

"Nie do obrony jest karkołomna argumentacja UFG, że skoro sprawca odjechał z miejsca zdarzenia i nie został ustalony, nie można wykluczyć, że czyn zabroniony popełniło dziecko, osoba chora psychicznie lub upośledzona umysłowo" - podkreśla Tomasz Młynarski z biura rzecznika ubezpieczonych

Źródło: biznes.onet.pl

Komentarz Radcy Prawnego

Sąd Najwyższy w składzie 7 sędziów w dniu 29 października 2013 r. podjął uchwałę (sygn. akt III CZP 50/13), w której stwierdził, że roszczenie pokrzywdzonego o naprawienie szkody, wynikłej ze zbrodni lub występku, wyrządzonej w okolicznościach uzasadniających odpowiedzialność cywilną posiadacza pojazdu mechanicznego lub kierującego pojazdem mechanicznym, których tożsamości nie ustalono (art. 98 ust. 1 pkt 1 i 2 w związku z art. 109a ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, jedn. tekst: Dz. U. z 2013 r., poz. 392 ze zm.), przedawnia się na podstawie art. 4421 § 2 k.c.

Podjecie przez Sąd Najwyższy tej uchwały ma bardzo istotne znaczenie dla Pokrzywdzonych w wypadkach komunikacyjnych, w których nie można ustalić sprawcy tegoż wypadku, z tego powodu, że sprawca zbiegł z miejsca zdarzenia. W takich przypadkach Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny każdorazowo przyjmował trzyletni termin przedawnienia wynikający z art. 4421 § 2 k.c. oraz negował możliwość przyjęcia dwudziestoletniego terminu przedawnienia na podstawie art. 4421§ 2 k.c., gdyż jego zdaniem przepis ten bezwzględnie wymaga ustalenia, że przestępstwo zostało popełnione przez konkretną osobę, a nieustalenie sprawcy stanowi okoliczność, wobec której nie jest możliwe rozstrzygnięcie, że doszło do popełnienia przestępstwa.

Powyższe stanowisko UFG w praktyce prowadziło do sytuacji, w której Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny odmawiał naprawienia szkody wyrządzonej przez nieznanego sprawcę, jeżeli roszczenia były zgłoszone po upływie trzech lat od momentu zdarzenia (wypadku). Prowadziło to de facto do pokrzywdzenia osób poszkodowanych przez nieznanych sprawców wypadków oraz ich dyskryminacji tylko z tego powodu, że szkody zostały im wyrządzone przez nieznanych sprawców.

Powyższe stanowisko UFG prowadziło również do sytuacji, w której Poszkodowani w ogóle byli pozbawieni jakiejkolwiek ochrony ubezpieczeniowej i prawnej.

Uchwała SN prowadzi do wniosku, że osoby Poszkodowane w wyniku przestępstwa bądź występku przez nieustalonego sprawcę wypadku, będą mogły dochodzić swoich praw oraz starać się o stosowne odszkodowanie. Przepisy dotyczące ubiegania się o należne odszkodowanie lub zadośćuczynienie mają bowiem stanowić swoistą gwarancję dla osoby poszkodowanej, by mogła ona ubiegać się o to odszkodowanie bądź zadośćuczynienie w dłuższym okresie niż to jest regułą.

Nie do zaakceptowania była sytuacja, w której nieustalenie sprawcy wypadku z imienia i nazwiska, powodowała, że poszkodowani, którzy nie zgłosili sowich roszczeń przed upływem trzech lat od zdarzenia, byli w gorszej aniżeli byliby, gdyby takie ustalenie nastąpiło.

Trzeba również pamiętać, że celem Funduszu jest zapewnienie ochrony i realizacji praw wszystkich poszkodowanych w wyjątkowych sytuacjach, tj.  w sytuacjach, w których wyłączona jest odpowiedzialność Zakładu Ubezpieczeń.

Stąd, w ocenie Polskiej Izby Odszkodowań uchwałę Sądu Najwyższego należy przyjąć z pełnym uznaniem i akceptacją wyrażając jednocześnie nadzieję, iż Ubezpieczeniowy Fundusz Gwarancyjny zmieni swoje  dotychczasowe stanowisko i zapewni ochronę także poszkodowanym w wypadkach, w których nie ustalono sprawcy, a którzy zgłosili swoje roszczenia w terminie późniejszym niż trzyletni.

Radca Prawny

Marcin Stępnik