18 maja 2011r. prezydent Komorowski podpisał nowelizację ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta. Zgodnie z nią nie będzie konieczne występowanie na drogę sądową przy dochodzeniu odszkodowania lub zadośćuczynienia za niewłaściwe leczenie. Ustawa weszła w życie w dniu 1 stycznia 2012r.
Należy stwierdzić, iż wprowadzone przepisy niewątpliwie stanowią krok w dobrym kierunku biorąc pod uwagę trudności uzyskania odszkodowania na drodze postępowania sądowego ze względu na długotrwałość procedur. Co ważne pacjent dochodząc roszczeń przed komisjami z jednej strony, nie wyzbywa się roszczeń cywilnych przed sądem, z drugiej zaś wypłata odszkodowania przez ubezpieczyciela placówki nie oznacza uznania odpowiedzialności podmiotu lub osoby przed sądem. Zaspokojenie roszczeń pacjentów lub ich rodzin może okazać się niewystarczające w ramach maksymalnych sum wypłacanych przez ubezpieczycieli ale pozwoli choć na częściowe zrekompensowanie krzywdy tych osób. O funkcjonowaniu w praktyce życia codziennego tej regulacji będziemy mogli niebawem się przekonać, jednak warto zauważyć, iż może ona znacząco przyspieszyć uzyskanie tak potrzebnych środków na leczenia dla osób poszkodowanych, zwłaszcza że koszty i termin procedowania komisji są określone ściśle i nie mogą zostać wydłużane. Również korzystnym zapisem ustawowym jest to, iż jeżeli ubezpieczyciel nie ustosunkuje się w terminie dni 30 do orzeczenia komisji, wówczas wiąże go kwota podana przez wnioskodawcę. Rozwiązanie to należy uznać za rewolucyjne dla praw pacjenta. W ramach wniosków na przyszłość należałoby podnieść iż wprowadzenia takich rozwiązań na gruncie najczęstszych zdarzeń mających miejsce w naszym kraju czyli wypadków komunikacyjnych zostałoby powitane ze szczególnym uznaniem tych osób.
Podstawowe założenia regulacji zdarzeń medycznych
Ustawa dotyczy zdarzeń mających miejsce po dniu wejścia w życie ustawy z dnia 28 kwietnia 2011 r. o zmianie ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta oraz ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, tj. od dnia 01 01 2012r.
Przepisy ustawy stosuje się do zdarzeń medycznych będących następstwem udzielania świadczeń zdrowotnych w szpitalu w rozumieniu przepisów o działalności leczniczej.
Przepisy stosuje się do zakażenia pacjenta, wywołania uszkodzenia lub rozstroju zdrowia lub śmierci pacjenta będących następstwem niezgodną z aktualną wiedzą medyczną diagnozy, leczenia w tym zabiegu operacyjnego oraz zastosowania produktu leczniczego.
Wniosek mogą złożyć osoby bezpośrednio poszkodowane, przedstawiciel ustawowy np. rodzic w stosunku do dziecka a w przypadku śmierci pacjenta jego spadkobiercy w terminie 1 roku od chwili dowiedzenia się wnioskodawcy o w/w zdarzeniach lub o śmierci pacjenta w przypadku spadkobierców, nie później niż w terminie lat trzech od zaistnienia zdarzenia.
Złożenie wniosku do wojewódzkich komisji do spraw orzekania o zdarzeniach medycznych podlega opłacie 200 zł, która podlega zwrotowi w przypadku uznania przez komisję zdarzenia medycznego.
Celem postępowania przed wojewódzką komisją jest ustalenie, czy zdarzenie, którego następstwem była szkoda majątkowa lub niemajątkowa, stanowiło zdarzenie medyczne – komisja zatem nie jest uprawniona do badania winy placówki lub prowadzącego leczenie.
Komisja wydaje orzeczenie o zdarzeniu medycznym w terminie 4 miesięcy od złożenia wniosku lub 7 miesięcy w przypadku odwołania i przedstawia je ubezpieczycielowi szpitala. Ten w terminie 30 dni przedstawia wnioskodawcy swoją propozycję odszkodowania. W razie jej braku w zakreślonym terminie jest obowiązany wypłacić kwotę wskazaną we wniosku nie większa jednak niż kwota maksymalna określona w ustawie i dotycząca jednego pacjenta i jednego zdarzenia czyli :
1. zakażenia, uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia pacjenta - wynosi 100.000 zł,
2. zgonu pacjenta 300 000 zł.
Przedstawienie propozycji przez ubezpieczyciela albo wypłata zadośćuczynienia lub odszkodowania nie oznaczają uznania roszczeń w postępowaniu przez sądem.